Rasgeschiedenis
De sphynx ontstond in Toronto in 1966. Uit een nest Canadese kortharen kwam een haarloze kitten voort. Deze natuurlijke mutatie werd ook al aan het begin van de twintigste eeuw in Mexico opgemerkt. Sinds 1966 worden sphynxen gefokt met kortharen.
Het ras heeft zijn naam te danken aan de Egyptische mythologie. In 2005 werden de katten officieel erkend door The International Cat Association. De uiterlijke kenmerken van het ras kunnen per land verschillen.
Karakter van een sphynx
Een sphynx kat heeft een nieuwsgierig, intelligent en vriendelijk karakter. Het zijn extraverte en aanhankelijke dieren. Een sphynx slaapt het liefst zo dicht mogelijk bij zijn baasje. Schrik niet wanneer je sphynx kat in je nek gaat liggen.
De katten kunnen goed overweg met andere huisdieren. Ze begroeten je aan de deur en zijn vriendelijk tegen vreemden. Een sphynx is niet graag alleen. Ben je overdag niet thuis? Dan neem je best nog een andere sphynx in huis.
Activiteit
Een sphynx is een energieke kat. De speelse beestjes vinden steeds nieuwe manieren om je te vermaken.
Vachtverzorging van een sphynx
Dankzij zijn fijne, korte donsharen voelt de huid van een sphinx als suède aan. Ondanks het feit dat een sphynx bijna geen haar heeft, zal je toch aandacht moeten besteden aan vachtverzorging. Het lichaam van een sphynx wordt vettig. Was je kat wekelijks met een schimmelwerende shampoo om schimmels, verstopte poriën en olieachtige vlekken op je meubels of kleding te voorkomen.
Training
Een sphynx heeft geen specifieke training nodig.
Raskenmerken sphynx
Type
De sphynx is afkomstig uit Canada en Europa en behoort tot de mutatiekattenrassen.
Grootte en gewicht
- Katers: 3,5 tot 5 kg
- Kattinnen: 3 tot 4 kg
- Grootte: klein tot gemiddeld
Kleur
De huid van een sphynx komt voor in het effen wit, zwart, rood, bruin en lavendel. De katten bestaan ook in een tweekleurig calico-, tabby- of schildpadpatroon.
Leeftijd
De sphynx wordt gemiddeld zo’n 10 tot 15 jaar oud.
Bijzondere kenmerken
Een sphynx is haarloos, maar niet hypoallergeen. Hou je sphynx kat uit de zon. Dit verkleint het risico op huidkanker aanzienlijk. Verder heeft een sphynx moeite met het regelen van zijn lichaamstemperatuur. Investeer in een paar truien voor je kat.
Uiterlijk
Een sphynx kat heeft een opvallend uiterlijk. De katten hebben een haarloze, gerimpelde huid en een slank, gespierd lichaam. Hun driehoekige hoofd heeft wijde ogen, prominente jukbeenderen en grote, driehoekige oren. Verder gebruiken de katten hun tenen als vingers.
Erfelijke ziekten
Sphynxen zijn vatbaar voor erfelijke ziekten. De typische erfelijke ziekten van het ras zijn:
- hypertrofische cardiomyopathie (HCM), een hartaandoening
- huidaandoeningen:
- urticaria pigmentosa, een aandoening van het afweersysteem dat leidt tot huidproblemen bij jonge dieren in hun eerste levensjaren.
- schimmelinfecties
- hun naaktheid zorgt voor problemen met het regelen van hun lichaamstemperatuur. Het zal dus problemen met hun welzijn geven, zeker als hun snorharen ontbreken.
- luchtweginfecties
- polycystische nierziekte (ADPKD). Bij deze aandoening zullen er veel cysten gevormd worden in de nier waardoor deze vergroot met eventueel nierfalen tot gevolg.
- myopathie, een spierziekte
Om erfelijke aandoeningen, maar ook belangrijke virale ziektes zoals niesziekte, kattenaids en leucose te voorkomen hebben de rasverenigingen fokreglementen opgesteld. Hierin kan je lezen wat de verplichte en aanbevolen testen bij mogelijke ouderdieren zijn om te bepalen wanneer ze moeten worden uitgesloten van de fok. In tegenstelling bij de hond is er niet per ras een rasvereniging, maar zijn er overkoepelende verenigingen voor meerdere rassen. Meer informatie vind je op de volgende websites:
- Association Autonome des Amateurs de Félins
- Association Feline Belge
- Belgian Cat Fanciers
- Felis Belgica: deze kattenvereniging is de enige in België die de FIFe vertegenwoordigt. FIFe staat voor Féderation Internationale Féline en is een overkoepelend orgaan waarbij 40 landen actief zijn betrokken. Het kan vergeleken worden met een soort verenigde naties van de kattenwereld, met zijn oorsprong in België, Frankrijk en Italië.
Twijfel je nog? Raadpleeg je dierenarts of ga naar een kattenshow om met fokkers te praten over erfelijke afwijkingen en specifieke raseigenschappen.
Daarnaast is het ras gevoelig voor:
- suikerziekte
- blaasgruis
Voeding
Het dieet van een sphynx hangt af van zijn leeftijd, geslacht en activiteitsniveau. De katten hebben een gevoelig spijsverteringssysteem. Geef je sphynx daarom de hele dag kleine maaltijden. Twijfel je welke voeding het best is voor jouw kat? Neem dan contact op met een AniCura-dierenarts. Geef je kat ook voldoende water om uitdroging te voorkomen.
Ongecontroleerde of illegale kattenhandel
Net zoals je keuze om een kat in huis te halen doordacht moet zijn, sta je ook best even stil waar je de kat aanschaft. Ook in België zijn er namelijk broodfokkers actief. Broodfokkers zijn fokkers die het niet zo nauw nemen met het welzijn van de ouderdieren en de kittens maar vooral winstbejag voor ogen hebben. Vaak bieden ze een variëteit aan rassen aan en zijn kittens op korte termijn beschikbaar terwijl het niet ongewoon is om maanden op een wachtlijst te staan voor een kitten verkocht door een erkende fokker. Die korte termijn is mogelijk doordat ze te jonge kittens importeren van poezen in het buitenland die in erbarmelijke omstandigheden aan de lopende band nestjes krijgen. Kopers ondersteunen zo onbewust ongecontroleerde of zelfs illegale kattenhandel. Te jonge kittens betekenen meestal ook problemen met vaccinaties. Bovendien is de kans klein dat de ouderdieren getest zijn op erfelijke ziekten. Kies niet voor verkopers waarbij je niet zeker bent hoe de kitten is gefokt en de eerste maanden verzorgd werd. Ook wanneer deze online door particulieren wordt aangeboden. Slecht gefokte of verzorgde kittens kunnen gevaarlijke en ernstige (al dan niet erfelijke) ziektes hebben, zelfs met dodelijke afloop. Dus voorkom verdriet en hoge kosten en laat je goed informeren voordat je een kitten of volwassen kat koopt. En tuurlijk wil je zo’n schattig katje zo snel mogelijk in huis maar heb je je wel eens afgevraagd wat er met de onverkochte kittens? Kies verstandig. Ook al moet je dan even wachten op je kitten, het is het meer dan waard!
Kat adopteren
Uiteraard hoef je geen kitten te kopen. Er zijn nog veel lieverds die in het asiel wachten op een goede thuis. Via deze website van de Vlaamse overheid kan je een overzicht raadplegen van te adopteren katten.