Lees ook: Wortelkanaalbehandeling bij honden
Als een tand afbreekt, kan het binnenste van de tand bloot komen te liggen, waardoor bacteriën kunnen binnendringen. Dit kan uiteindelijk leiden tot een pijnlijke ontsteking in de kaak bij de wortel van de tand. De tand of kies kan dan worden verwijderd of worden behandeld met een wortelkanaalbehandeling of pulpa-overkapping.
Wat houdt een wortelkanaalbehandeling in?
Tijdens een wortelkanaalbehandeling wordt het levende binnenste van de tand verwijderd. Vervolgens wordt de tand grondig gereinigd, volledig gevuld en afgesloten met een vulling.
Na de behandeling is de tand 'dood' en gevoelloos, maar kan hij behouden blijven. Je kat zal vrij zijn van pijn en er kan geen ontsteking meer optreden in de kaak.
Een oude term hiervoor is 'zenuwbehandeling', omdat de zenuw in de tand ook wordt verwijderd.
Wanneer heeft mijn kat een wortelkanaalbehandeling nodig?
Bij een afgebroken kies of tand, of bij gevorderde tandrot, kan het wortelkanaal van de tand open komen te liggen. Als dit gebeurt bij katten jonger dan twee jaar, moet er binnen 48 uur een pulpa-overkapping worden uitgevoerd. Bij katten ouder dan twee jaar is behandeling ook nodig, maar niet altijd direct.
Wat is een 'open wortelkanaal'?
Binnen de tand of kies bevindt zich de tandholte, waarin zich bindweefsel, bloedvaten en zenuwvezels bevinden. Dit wordt pulpa genoemd. Dit deel staat in verbinding met de wortel via het wortelkanaal.
Door een breuk in de tand of gevorderde tandrot kan dit wortelkanaal open komen te liggen.
Pijnlijke ontsteking in het kaakbot door bacteriën
Doordat dit wortelkanaal open is, is er geen bescherming meer tegen bacteriën van buitenaf. Deze bacteriën produceren giftige stoffen, wat leidt tot irritatie in de tandholte.
Als dit niet wordt schoongemaakt, zal de ontsteking steeds verder het wortelkanaal ingaan en uiteindelijk het kaakbot bereiken via de wortelpunt.
In het kaakbot zullen de bacteriën uiteindelijk een wortelpuntabces veroorzaken, wat bij je kat, net als bij mensen, zeer pijnlijk kan zijn.
Wortelkanaalbehandeling, vitale pulpa-overkapping of tandextractie?
Bij een open wortelkanaal zijn verschillende behandelingen mogelijk voor je kat:
- wortelkanaalbehandeling: de tand of kies wordt behouden
- tanden trekken: de tand of kies wordt verwijderd
- vitale pulpa-overkapping: alleen mogelijk bij katten jonger dan twee jaar
Voor katten is alleen een wortelkanaalbehandeling mogelijk bij de hoektanden.
Is de tand of kies van je kat afgebroken? Neem dan altijd direct contact op met een dierenarts. Bij AniCura werken dierenartsen met veel ervaring in tandheelkunde.
Vitale pulpa-overkapping bij jonge volwassen katten
Als een tand of kies van een jonge volwassen kat afbreekt, is snel handelen belangrijk. De tand van een jonge volwassen kat, tot ongeveer twee jaar oud, is nog relatief zwak en nog niet volledig ontwikkeld met een wortelpunt. Daardoor is een wortelkanaalbehandeling niet altijd mogelijk.
Een afgebroken tand moet snel worden behandeld, omdat de vorming van een abces bij de wortelpunt de ontwikkeling van de volwassen tand (die nog moet doorkomen) kan beïnvloeden.
Het is idealiter om de tand of kies te behouden, zodat deze sterker en steviger kan worden. Als het nog om een melktand gaat, wordt deze meestal wel getrokken.
Het behoud van de tand kan worden bereikt met een vitale pulpa-overkapping.
Let op: vanwege het risico op infectie moet dit binnen 48 uur na het breken van de tand worden uitgevoerd! Als de breuk al enige tijd geleden is opgetreden en de zenuw al dood is, heeft een vitale pulpa-overkapping geen zin meer.
De procedure voor het aanbrengen van een vitale pulpa-overkapping is als volgt:
- glad maken van de breuk
- uitboren van een deel van het wortelkanaal
- stoppen van de bloeding
- vullen van het uitgeboorde deel met speciale middelen die de tand in leven houden en bacteriën buiten houden
Is de zenuw van de tand al dood? Dan zijn er twee opties over: de tand trekken of een wortelkanaalbehandeling.
Tanden trekken of wortelkanaalbehandeling?
Bij een open wortelkanaal kan de tand van je kat worden behouden door middel van een wortelkanaalbehandeling of volledig worden verwijderd. Een wortelkanaalbehandeling wordt vaker bij honden dan bij katten uitgevoerd.
Deze factoren kunnen een rol spelen bij de keuze:
- de leeftijd van je kat
- om welke tand of kies het gaat (bij katten is alleen een wortelkanaalbehandeling mogelijk bij de hoektanden)
Hoe verloopt een wortelkanaalbehandeling bij katten?
Een wortelkanaalbehandeling wordt uitgevoerd onder volledige narcose. De patiënt krijgt een infuus en een buisje in de luchtpijp. Via deze kanalen kunnen de narcosemiddelen worden toegediend en kan digitale bewaking worden aangesloten.
Voor, tijdens en na de behandeling worden dentale röntgenfoto's gemaakt. De wortelkanaalbehandeling verloopt in verschillende stappen:
- toegang krijgen tot het kanaal
- met behulp van röntgenfoto's de lengte van het kanaal meten
- langdurig vijlen en spoelen van het kanaal met verschillende middelen om het schoon te maken en de juiste vorm te geven
- aan de hand van röntgenfoto's bepalen welke maat vulstift (gutta percha) nodig is
- vullen van het kanaal met vloeibare producten
- plaatsen van de gemeten vulstift en verschillende kleinere vulstiften
- maken van een röntgenfoto
- indien tevreden met het resultaat: aanbrengen van ondervulling en een witte vulling, dit in meerdere lagen
Door de witte vulling zal de wortelkanaalbehandeling bij je kat nauwelijks zichtbaar zijn.
Nazorg en controle
Een half jaar na de wortelkanaalbehandeling is het nodig om een röntgenfoto te maken van de wortelpunt van de behandelde tand of kies. Dit om te controleren of de ontstekingsreactie daar volledig is verdwenen.
Helaas is voor de röntgenfoto's in de bek een roesje nodig voor je kat: een kat blijft immers niet stilzitten met zijn bek open, en bovendien is de sensor van een digitaal röntgenapparaat zeer kwetsbaar.
Tot slot wordt een jaarlijkse gebitscontrole voor je kat aanbevolen.
Experts in tandheelkunde
Bij AniCura werken dierenartsen met veel expertise in tandheelkunde. Heb je vragen of wil je een afspraak maken? Hieronder vind je de AniCura-kliniek bij jou in de buurt.